aşırı sağ ne demek?

Aşırı sağ, radikal sağ ya da ekstrem sağ, sağcı siyasette sağcılığın en yüksek biçimini gösterir. Aşırı sağ siyaset, toplumsal hiyerarşiyi aşırı biçimde destekler; daha doğuştan bazı insanların aşağı, bazılarınınsa üstün olduğu gibi düşünceleri içinde barındırır. Belirli kişilerin ya da grupların ileri derecede üstünlüğünü destekler.¹ Bu tip siyaset genel olarak otoriterdir ve radikal biçimde sol fikirlere karşıtlık içerir. Genellikle aşırı sağ terimi istenmeyen gruplara karşı göç ve uyum karşıtlığı duruşları, sosyokültürel boyutta baskı, milliyet ayrımcılığı; ırksal ve dinsel grupların kendilerini diğerlerinden üstün konuma getirecek tutumlar, küreselleşme karşıtlığı gibi görüşleri kapsamaktadır.² Başka bir deyişle kavram aşırı milliyetçi, yabancı düşmanı, ırkçı, köktendinci özelliklerine sahip kişi ya da grupları tanımlamada kullanılır.³

Temel olarak "aşırı milliyetçilik ile ırkçılık" ve "köktendincilik" olmak üzere iki farklı grupta incelenir.

Aşırı sağ tutumlara örnekler

Bir ırkın veya milletin sosyal hiyerarşide en tepede olması ve diğer insanları istediği gibi yönetmede söz sahibi olması. Irkçı ideoloji nasyonal sosyalizm ve Ku Klux Klan oluşumu bu tutumun bilinen örnekleridir.

Devletin her şeyi kontrol altında tutması, devleti yöneten tek bir yöneticinin üstünlüğü ve sorgulanamaz olması. Toplumsal hiyerarşiye karşı çıkan tüm ideolojilerin düşman gösterilmesi ve toplumu yönlendiren radikal milliyetçilik. İtalyan faşizmi ve falanjizm bu tutumun bilinen örnekleridir.

Bir dini inanca mensup olan kitlenin veya bir dinin kurallarının toplumu tamamen düzenleyebilmesi. Bir dini inanışın toplumu otoriter biçimde yönetmede kullanılması. Farklı dini inanca sahip olan kişilerin sosyal hiyerarşide en altta ve kontrol edilebilir görülmesi. Çeşitli köktendinci oluşumlar bu tutuma örnektir.

Aşırı milliyetçilik ve ırkçılık

Aşırı sağ görüşün içerisindeki aşırı milliyetçiler, toplumsal dayanışmaya dayalı ve ulusal birliktelik vurgusunu içeren totaliter bir yönetim altındaki toplum birliğini hedeflemektedirler. Kendi uluslarının birliğini ve diğer uluslara karşı güçlü olmasını savunmaktayken, milliyetçiliğe ve ulus kavramına karşı olan aşırı sol görüşe karşı muhalif bir konumda bulunurlar. Aşırı milliyetçiler kendi ulusları için "zararlı" olarak tanımladıkları düşüncelere karşı mücadele etmeyi amaç edinmişlerdir ve epik ögelerle süslenmiş tarih anlatılarından da yararlanırlar. Irkçılar ise yaşadıkları toplumda üstün olarak niteledikleri ırksal kökene bağlı bir kesimi, aşağı olarak niteledikleri diğer kesimden ayırmak ve aşağı olanları defetmek isterler.

Köktendincilik

Köktendincilik, dinî kuralları esas alan ve bu esaslara en katı biçimde bağlılığı içeren, din ile siyaset ayrımını reddeden, toplumun tek bir dinin şartlarına göre idare edilmesi gerektiğini savunan görüştür. Köktendinciler, bağlı oldukları toplumun ve dolayısıyla tüm ülkenin dinî kurallar içerisinde yönetilmesinin en doğru koşul olduğunu savunurlar ve laikliği reddederler.

Galeri

Dosya:Chernosotenzy v odessa.jpg|Tarihi Rus aşırı sağcıları; monarşist ve antisemitik, aşırı milliyetçi Kara Yüzler hareketi 1905 yılında yürürken. Dosya:Ku Klux Klan members march down Pennsylvania Avenue in Washington, D.C. in 1928.jpg|Amerikan Ku Klux Klan üyeleri 1928 yılında Washington DC'de düzenlenen kitlesel bir mitingde yürürken. KKK aşırı sağcı, beyaz ırk üstünlüğünü savunan, Protestan ve anti-Katolik bir organizasyondur. Dosya:Bundesarchiv Bild 102-02134, Bad Harzburg, Gründung der Harzburger Front.jpg|Aşırı sağcı Harzburg Cephesi'ndeki NSDAP-DNVP ittifakı. 1931 yılında monarşist Alman Ulusal Halk Partisi üyeleri ile birlikte nasyonal sosyalistler. Dosya:Zaitokukai rally at Shinjuku on 24 January 2010.JPG|Japon aşırı sağcı Zaitokukai üyeleri, 2010 yılına ait gösteri.

Aşırı sağ ideolojiler

Kaynakça

Orijinal kaynak: aşırı sağ. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Woshinsky, Oliver H., Explaining Politics: Culture, Institutions, and Political Behavior (Oxon, England; New York City, United States: Routledge, 2008) p. 154. ↩
İngilizce Wikipedia dan Genel derleme ↩
Carlisle, Rodney P., ed., The Encyclopedia of Politics: The Left and the Right, Volume 2: The Right (Thousand Oaks, California, United States; London, England; New Delhi, India: Sage Publications,
1. p. 693.
↩